Każdy, kto posiada samochód, wie, że co jakiś czas pojawiają się drobne usterki, które wymagają naprawy. Czasem są to drobne prace, na przykład oderwana uszczelka, możemy wtedy działać na własną rękę – pójść do sklepu, zapytać eksperta, kupić uszczelkę, by następnie ją wymienić. Innym razem pojazd wymaga naprawy, czy kontroli mechanika, na przykład, gdy szwankuje zawieszenie. Jest to nieuniknione. Są jednak pewne zagadnienia, w przypadku których, większość kierowców nie wie, jak się zachować, a zdania są podzielone. Tak jest w przypadku choćby wymiany oleju w skrzyni manualnej – wiele osób twierdzi, że nie ma potrzeby, by go wymieniać, niemniej istnieją pewne przesłanki, by to zrobić. Dlaczego warto wymieniać olej w skrzyni biegów, mimo że nie jest to wymagane? Jak to zrobić?

Olej w skrzyni biegów – jakie pełni funkcje i dlaczego ulega zniszczeniu?

Olej przekładniowy ma za zadanie zabezpieczać zęby kół przekładni – tworzy na ich powierzchni śliską warstwę ochronną, tak zwany film olejowy. Dlatego tak ważne jest, by był on odpowiednio lepki, w przeciwnym razie nie pokryje powierzchni kół. W czasie długotrwałej, monotonnej pracy kół, cząsteczki oleju stopniowo ulegają ścinaniu, a w praktyce zmniejsza to jego lepkość i koła przekładni są słabiej chronione. Taka źle naoliwiona przekładnia może szybciej się niszczyć, a nawet wymagać pilnej wymiany. Stąd też możemy mieć mylne przekonanie, że pełen zbiornik z olejem wystarczy – ilość jest drugorzędna, liczy się jakość i jego stopień utlenienia. Czasem też z biegiem czasu, stary olej stopniowo się utlenia, a my nie mamy na to wpływu.

Co prawda olej w skrzyni manualnej nie ma kontaktu z innymi elementami konstrukcji, jak paliwo, spaliny, czy okładziny sprzęgiełek automatu; które mogłyby go zanieczyścić, jednak pojawiają się w nim opiłki metali. Te opiłki powstają w czasie pracy kół zębatych, dlatego nie da się tego uniknąć – co więcej możemy to wzmagać w czasie intensywnej, ostrej jazdy. Skrzynia jest zabezpieczona przed ich nadmiarem, jednak magnesy nie wyłapują wszystkich opiłków i część z nich może zaburzać właściwą lepkość i parametry.

Olej w skrzyni manualnej – czy w ogóle trzeba go wymieniać i dlaczego to takie ważne?

Producenci zapewniają, że oleju przekładniowego w większości nowych samochodów nie potrzeba wymieniać. Niemniej wokół kierowców krąży opinia, że można, a nawet powinno się to zrobić – w tym wypadku podążanie za instrukcją nie jest najlepszym pomysłem, a wyjątek tylko potwierdza regułę, dlaczego więc warto wymienić olej? Wymiana oleju pomaga zwiększać żywotność skrzyni biegów i pomoże uniknąć ewentualnych napraw bądź wymiany skrzyni.

Co ile warto wymieniać olej? Nawet w przypadku samochodów, których producent nie zakłada okresowej wymiany oleju, warto to zrobić co najmniej raz na przejechane 80 tysięcy kilometrów. Taki zabieg wymiany oleju możemy spokojnie przeprowadzić sami, wystarczy zakupić odpowiedni olej – według naszych preferencji i budżetu, jakim dysponujemy. O wymianę oleju, która nie jest wybitnie kosztowna, szczególnie powinni zadbać właściciele aut terenowych, z napędem na tylne koła – w czasie jazdy wyczynowej olej jest dodatkowo narażony na zanieczyszczenie z zewnątrz (na przykład wodą), warto także pamiętać, by wymienić olej w mostach i centralnym mechanizmie różnicowym. Jak widać, wymiana oleju w skrzyni manualnej nie jest wymagana, jednak jej okresowa kontrola może ułatwić życie, poprawić żywotność pojazdów i zminimalizować późniejsze koszty napraw u mechanika w przypadku uszkodzenia mechanizmu.