Praca, szkoła, studia, a nawet komunikacja miejska. Każde z tych miejsc może wywołać stres, który w ciągu dnia wielokrotnie dopada większość osób z naszego otoczenia oraz nas samych. Jego obecność w życiu ludzkim od zawsze była naturalnym i nieodłącznym elementem, jednak współczesny świat serwuje nam go dziś znacznie częściej. Mimo to należy pamiętać, że wbrew pozorom stres, w dopuszczalnej ilości, uzależnionej od  predyspozycji człowieka, to nic złego, jest przecież normalną reakcją organizmu. Trudność może jednak sprawiać skuteczne poradzenie sobie z nim. 

Czym właściwie jest stres?

Idąc po krawężniku czy wspinając się po skałach całe ciało oraz psychika skoncentrowana jest głównie na tym, by utrzymać równowagę. Nieoczekiwane utracenie gruntu w takiej sytuacji powoduje automatyczną reakcję obronną organizmu. Utrata poczucia stabilności spacerując po krawężniku, warunkuje odruch w postaci rozłożenia rąk, dzięki czemu łatwiej odzyskać równowagę. Stres działa w podobny sposób. Kiedy dochodzi do niespodziewanego wydarzenia, burzącego wewnętrzną harmonię, mózg mobilizuje cały organizm do wyprodukowania mechanizmów obronnych, by powrócić do pierwotnego stanu spokoju. Dzięki temu podczas egzaminu pamięć człowieka działa znacznie szybciej i skuteczniej. Ten rodzaj stresu określa się mianem pozytywnego, objawia się on ekscytacją, zmotywowaniem do pracy, efektywnością oraz pozytywną energią. Ludzie mają jednak różną osobowość i predyspozycje. W przypadku bardzo silnych czynników stresowych lub u osób o słabszej odporności psychicznej znacznie częściej obserwuje się stres negatywny, który warunkuje uczucie strachu i niebezpieczeństwa oraz spowalnia pracę mózgu i efektywność podejmowanych działań.

Najczęstsze i najsilniejsze stresory obecne w życiu człowieka

Thomas Holmes i Richard Rahe w 1967 roku przeprowadzili badania nad stresem i stworzyli jego skalę na podstawie 43 różnych wydarzeń. Efekty ich pracy wskazały na 10 sytuacji, które stanowią największe obciążenie dla człowieka:

1. Śmierć małżonka/ki
2. Rozwód
3. Ślub
4. Utrata pracy
5. Pogodzenie się z małżonkiem/ką
6. Zmiany w organizacji miejsca pracy
7. Nowa praca
8. Nowe warunki pracy
9. Urlop
10. Święta i uroczystości

^{(I. Pieniążek, STRES I RADZENIE SOBIE ZE STRESEM, Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Krakowie, Kraków, 2009)}

Jak się okazuje, dwoma największymi stresorami w życiu człowieka jest śmierć małżonka oraz rozwód. Warto pamiętać, że te wydarzenia mają charakter dramatyczny i w wielu przypadkach tradycyjne metody radzenia sobie ze stresem mogą nie być wystarczające. Takie osobie bardzo często wymagają pomocy i wsparcia specjalisty.

Ruch-przyjaciel w walce ze stresem

Zestresowany organizm bardzo często daje objawy fizyczne. To dlatego powszechnie mówi się, że stres kumuluje się w poszczególnych miejscach ciała. Wiążę się to z tym, że wiele osób pod wpływem stresu, nieświadomie napina konkretne partie mięśni. Niektórzy wskazują, że w trakcie takich sytuacji czują napięcie w szyi, barkach lub nogach. Dużą ulgę zarówno dla ciała, jak i umysłu mogą wówczas przynieść masaże i ćwiczenia rozluźniające spiętych mięśni. Kluczem do efektywności tych zabiegów jest jednak świadomość własnego ciała. W sytuacji stresowej pierwszym krokiem, który warto wykonać, jest zamknięcie oczu i skoncentrowanie całej uwagi na swoim ciele, dzięki temu łatwiej odnaleźć kumulację napięcia nerwowego i rozluźnić je odpowiednimi ćwiczeniami.

Systematyczna aktywność fizyczna to kolejny skuteczny sposób, który korzystnie wpływa na obniżenie poziomu stresu. Dzięki zaangażowaniu zarówno umysłu oraz ciała w wykonywaną czynność odwracamy swoją uwagę od stresującej sytuacji jak i umożliwiamy regenerację i odpoczynek mózgu od intensywnej pracy i nieustannej analizy. Gdy organizm obarczony jest dużym poziomem stresu, serce oraz inne narządy ciała również przestają pracować prawidłowo. Pojawia się wówczas przyśpieszona akcja serca, wzrasta ciśnienie, wielokrotnie dochodzi również do problemów trawiennych. W celu powrócenia do utraconej równowagi wewnętrznej ciała poleca się szczególnie bieganie. W trakcie tego rodzaju aktywności fizycznej organizm jest zmuszony, by utrzymać koordynację oddechu, ruchów i tempa, dzięki czemu szybko stabilizuje swój stan. Jak wiadomo, ruch pobudza również produkcję endorfin, które z całą pewnością poprawią humor i zachęcą do pozytywnego myślenia.

Należy pamiętać, że powyższe zalecenia są wsparciem w zwalczaniu wyłącznie niewielkich sytuacji stresowych, z którymi jako ludzie jesteśmy zmuszeni mierzyć się na co dzień. Jeśli jednak stres utrzymuje się przez nienaturalnie długi okres oraz dodatkowo występuje uczucie bezradności i słabości, nie należy zwlekać. W takich sytuacji najlepszym rozwiązaniem dla zdrowia i komfortu życia jest konsultacja ze specjalistą.