Jeżeli dziecko denerwuje się i krzyczy gdy rodzic chce je podnieść, a jednocześnie odczuwa ciężar i bezwładność pociechy, to może okazać się to powodem do niepokoju. Wizyta u lekarza – diagnoza:  obniżone napięcie mięśniowe- brzmi jak wyrok? Na pewno dla wielu opiekunów  to rozpoznanie stało się powodem zmartwień. To nic groźnego. W rzeczywistości często jest tak, że gdy dobrze zostaną ustalone priorytety pracy z dzieckiem to  jest możliwość wpłynięcia na tor rozwoju. Ważne jest to, iż świadomość rodziców i specjalistów jest coraz większa.

Czym jest obniżone napięcie mięśniowe?

Inaczej nazywane hipotonią. Jest  stanem, w którym układ nerwowy nie chce współpracować prawidłowo z układem mięśniowym. Droga impulsu nerwowego biegnąca z mózgu do mięśni zostaje uszkodzona. Wiąże się to z brakiem odpowiedzi na impuls i upośledzeniem utrzymania kontroli postawy oraz ruchu. Ciało jest wiotkie i rozluźnione, że nie potrafi  radzić sobie z przeciwdziałaniem sile grawitacji.  Obniżone napięcie mięśniowe nie jest chorobą, a zespołem objawów wynikających np.: z wcześniactwa, zaburzeń okołoporodowych czy wad genetycznych. Zdarza się, iż symptomy ustępują same ale czasami potrzebna jest również rehabilitacja.

Objawy obniżonego napięcia mięśniowego

Na początku łatwo jest przeoczyć objawy, ponieważ dziecko  ciche, uznawane jest po prostu jako niewymagające i bezproblemowe. Są takie dzieci, które mają właśnie takie usposobienie. Nie zmienia to faktu, że warto być czujnym i reagować tak szybko, jak tylko coś wyda się niepokojące.

Jeżeli chodzi o sygnały mogące świadczyć o obniżeniu napięcia mięśniowego, to u niemowląt zauważyć można:

• niechęć podczas ssania piersi,
• ksztuszenie się podczas posiłków,
• brak próby unoszenia głowy podczas leżenia na brzuchu,
• nie unoszenie nóżek do góry,
• brak zabawy własnymi rączkami,
• rzadko kiedy zdarza się usłyszeć płacz dziecka,
• „przelewanie” się przez palce,
• brak skupienia wzroku na osobie, która się pochyla,
• brak próby pełzania,
• niechęć do zmiany pozycji,
• niska aktywność, ospałość,
• brak zainteresowania zabawkami, nie wyciąganie do nich rąk, nie chwytanie,
• brak obrotów na brzuch i boki,
• nieumiejętność utrzymania pozycji siedzącej, przyswojenie tego czynu później, niż rówieśnicy.

W przypadku dzieci w wieku przedszkolnym oraz szkolnym można dopatrzeć się symptomów takich jak:

• trudności artykulacyjne, opóźniony rozwój mowy,
• wady wymowy,
• chodzenie na palcach,
• okrągłe plecy,
• wypukły brzuch,
• płaskie lub płasko-koślawe stopy,
• siadanie w literkę „w”,
• koślawość kolan,
• nieprawidłowy chwyt np.: kredki lub łyżeczki,
• trudności w jedzeniu,
• problem z samodzielnością,
• potykanie się, problemy z równowagą i koordynacją,
• trudności w pisaniu, czytaniu,
• trudności w koncentracji nad danym zadaniem,
• brak chęci do jakiejkolwiek aktywności,
• szybka męczliwość.

Przyczyny obniżonego napięcia mięśniowego

Bardzo często mają one podłoże neurologiczne. Zdarza się też, iż odpowiedzialne za nie są geny, a także napięcie spada np.: w takcie porodu. Warto jednak usystematyzować jego pochodzenie. Wyróżnić można poniższe rodzaje:

• obniżone napięcie pochodzenia obwodowego- choroby układu nerwowo-mięśniowego. Przykładem jest rdzeniowy zanik mięśni, neuropatia,
• obniżone napięcie pochodzenia ośrodkowego- często jest konsekwencją niedotlenienia, uszkodzenia mózgu lub krwienia śródczaszkowego,
• zaburzenia genetyczne- czyli ogół chorób genetycznych np.: zespół Downa,
• choroby tkanki łącznej- elastopatie i pierwotne wynikające z chorób metabolicznych.